لیشقه

یادداشت‌های فریبرز مسعودی

لیشقه

یادداشت‌های فریبرز مسعودی

بوی کاغذ کاهی کتاب‌های جیبی

همایون صنعتی زاده در گذشت

                           

هنوز هم می توان کتاب‌های جیبی بسیار ارزان قیمت سازمان کتاب‌های جیبی حاوی آثار بزرگان ادبیات را در کتابخانه‌ها یافت. کتاب‌هایی از جک لندن گرفته تا  ماکسیم گورکی و از صادق هدایت گرفته تا فروغ.

و کتاب‌های خواندنی رمان و تاریخ هنر و فرهنگ و کتاب‌های درسی که نشان انتشارات فرانکلین را با خود دارند و نسلی را با کتاب آشنا کردند و معتاد به کتاب.

چند روز پیش خبری در میان انبوه خبرها منتشر شد: همایون صنعتی پایه گذار انتشارات فرانکلین در سن 84 سالگی در کرمان درگذشت.

هنوز هم می توان کتاب‌های جیبی بسیار ارزان قیمت سازمان کتاب‌های جیبی حاوی آثار بزرگان ادبیات را در کتابخانه‌ها یافت. کتاب‌هایی از جک لندن گرفته تا  ماکسیم گورکی و از صادق هدایت گرفته تا فروغ.

و کتاب‌های خواندنی رمان و تاریخ هنر و فرهنگ و کتاب‌های درسی که نشان انتشارات فرانکلین را با خود دارند و نسلی را با کتاب آشنا کردند و معتاد به کتاب.

چند روز پیش خبری در میان انبوه خبرها منتشر شد: همایون صنعتی پایه گذار انتشارات فرانکلین در سن 84 سالگی در کرمان درگذشت.

همایون صنعتی برای نسلی که پس از سال 1332 در وانفسای دیکتاتوری شاه توانستند به کتاب‌های نویسندگان بزرگ آمریکایی و سپس ایرانی دست یابند نامی شیرین و گرانقدر است. کسی که توانست انقلابی در صنعت نشر و تولیدکتاب در ایران پدید آورد.نویسنده‌ای که در کنار امور خیریه و سرپرستی یتیم خانه در کرمان بزرگ‌ترین انتشاراتی را با دست خالی پدید آورد. نابغه‌ای که برای نخستین بار مدیر هنری و مدیر تولید کتاب را در ایران تعریف کرد. کسی که ده‌ها ویراستار و مترجم خوشنام و زبر دست تحویل فرهنگ ایران کرد. کسی که در کنار چاپ کتاب‌های نفیس کتاب های ارزان قیمت و گرانقدری را به ما ارزانی کرد.

سایت شرکت انتشارات علمی فرهنگی در باره انتشارات فرانکلین می‌نویسد:

موسسه فرانکلین در ایران ، در عرض چند سال به تشکیلاتی با تاثیری دیر پا بر صنعت نشر ایران تبدیل شد . کار فرانکلین با آماده سازی کتاب ها برای انتشار آغاز گشت و برای اولین بار عمل ویرایش ، تولید فنی کتاب  ( صفحه آرایی ،‌نمایه سازی طراحی جلد و غیره ) به شکل نوین در این موسسه انجام گرفت . بخش دیگر خدمات موسسه ، ویرایش کتاب های غیر درسی بود که سپس به تشکیلاتی گسترده تبدیل شد . در سال های بعد موسسه فرانکلین به چاپ کتاب های درسی کشور پرداخت . نخستین مجموعه از این کتاب ها در سال 1340 در دسترس دانش آموزان قرار گرفت ................

 سازمان کتابهای جیبی از جمله موسسات دیگری بود که در سال 1339 در کنار دیگر فعالیت های موسسه فرانکلین آغاز به کار کرد . هدف این سازمان در ابتدا انتشار کتاب در قطع کوچک و بهای ارزان بود . این سازمان در سال 1348 به عنوان یک شرکت سهامی انتفاعی به ثبت رسید و به صورت یک شرکت مستقل درآمد . در سال 1335 سازمان کتاب های جیبی از این موسسه جدا شد .
از دیگر فعالیت های موسسه فرانکلین ، طبق گزارش سال 1354 علی اصغر مهاجر ، آخرین مدیر این موسسه ، می توان به موارد زیر اشاره کرد :

  • تهیه پانصد کتابخانه برای مدارس دولتی
  • تاسیس موسسه دفتر لغت فارسی به سرپرستی دکتر مینوی و دکتر زرین کوب و کمک به تاسیس بنیاد فرهنگ ایران
  • کمک به تاسیس « کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان »
  • تهیه طرح مبارزه با بیسوادی برای بزرگسالان و اجرای نمونه آن در شهرستان قزوین
  • تاسیس مرکز تکنولوژی آموزشی برای تهیه فیلم و اسلاید آموزشی
  • کمک به تاسیس کتابخانه دانشگاه صنعتی شریف ( آریامهر سابق )
  • انتشار مجله پیک( این را حتما همه کسانی که پیش از انقلاب مدرسه می‌رفته‌اند به یاد دارند با گرافیک بسیار زیبا و داستان‌های من و بابام در صفحه آخر)

انتشارات فرانکلین برای نخستین بار در ایران توانست مجموعه بی نظیری از حدود بیست تن از طراحان و نقاشان کتاب را در واحد گرافیک خود زیر نظر زنده یاد هرمز وحید که خود به گواهی کریم امامی سر ویراستار معتبر و دکتر کامران افشار مهاجر ، پیشرو در مدیریت تولید کتاب و  پیشگام در نظارت هنری کتاب بود گردآورد. بزرگانی مانند نورالدین زرین کلک، پرویندخت صدر، گیلیارد عرفان، ژانت میخائیلی، غلام علی مکتبی و ...

در این انتشاراتی ده‌ها مترجم و ویراستار نامی چون : دکتر غلامحسین مصاحب ، احمد سمیعی گیلانی ، ناصر پاکدامن ، حمید عنایت ، رضا اقصی ، نجف دریابندری ، کریم امامی  ، احمد آرام ، محمد جعفرمحجوب ، سیروس پرهام ، هرمز همایون پور ، پرویز اتابکی ، ایرج علی آبادی ، ناصر موفقیان ، فریدون بدره ای، جهانگیر افکاری و  بسیاری دیگر  از بزرگان گرد آمده بودند و به ترجمه برخی از بزرگ‌ترین و ماندگارترین آثار ادبی و تاریخی بشر پرداختند.

الحق که انتشارات فرانکلین خیلی حق به گردن ادبیات این سرزمین دارد. یاد همایون صنعتی زنده  باد. در این‌جا می‌توانید گفتگوی شیرین وی را بخوانید.

نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد