پایتخت انرژی جهان در خواب قیلوله
در حالی که علیرغم گرم شدن هوا با توجه به نیاز شدید اروپا به گاز، بحث انرژی در گوشه و کنار ایران- کنفرانس انرژی در ترکمنستان و نشست بحث خط لوله نابوکو- داغ است، اما دولت نهم بدون توجه به منافع ملی و بین نسلی که از راه استخراج و صدور گاز نصیب ملت میشود سرگرم سفرهای تبلیغاتی به شهرهای دور و نزدیک و تنشافزایی با جهان است.
ذخایر گاز ایران بنا به برآوردهای موجود 176 میلیارد بشکه( 28 تریلیون متر مکعب) میباشد که حدود 16 درصد ذخایر شناخته شده گاز جهان میباشد. روسیه با 26 و قطر با 14 درصد مقام نخست و سوم را در جهان دارند. بر همین مبنا نرخ ذخیره تولید گاز ایران 245 سال پیش بینی میشود که هر گونه سرمایه گذاری در این راه را به لحاظ اقتصادی توجیه پذیر میکند.
ولی ایران علیرغم برخورداری از امتیازات فراوان برای صدور گاز به اروپا و کسب منافع مالی و سیاسی ازجمله همسایگی با ترکیه به عنوان دروازه اروپا، حسن همجواری دراز مدت با این کشور آسیای صغیر، وجود خط لوله و امکانات برق رسانی و دسترسیهای لازم که امکان انتقال گاز از ایران به اروپا را با کمترین هزینه امکان پذیر میکند، نه تنها صادر کننده گاز نیست بلکه خود یکی از وارد کنندگان گاز میباشد. زیرا ایران سالانه 15 میلیون متر مکعب گاز به ترکیه صادر کرده ولی برای مصارف داخلی 20 میلیون متر مکعب گاز از ترکمنستان وارد میکند. این در حالی است که دولت نهم ازافشای رقم دقیق قیمت خرید گاز از ترکمنستان خودداری میکند.
با این حال روسیه با در پیش گرفتن سیاست منفعت طلبانه در قبال انرژی و استفاده از همسایگی کشورهای گازی مانند ترکمنستان عملا توانسته است سیطره و تسلط خود را بربازار گاز اروپا بگستراند و از این راه به منافع مالی و سیاسی در برابر اروپا دست یابد. کشور کوچک قطر در حاشیه جنوبی خلیج فارس نیز با برنامهریزیهای دقیق و جذب سرمایههای کلان خارجی توانسته است بازارهای خوبی در اروپا، امریکا و آسیا برای خود به دست بیاورد و باعث اعتلای جایگاه ملی و جهانی این سرزمین کوچک، گرم و خشک و کم جمعیت شود.
اما
سیاستمدران دولت نهم با در پیش گرفتن سیاستهای شکست خورده نگاه به شرق و تنش
افزایی با کشورهای اروپایی و آمریکا عملا باعث عدم بهرهبرداری از منابع گازی عظیم
ایران گردیده و از این راه روزانه میلیونها دلار ضرر و زیان به مردم فقیر و
زحمتکش ایران وارد میگردد. فرار سرمایهها از صنعت نفت و گاز ایران باعث بهبود
کسب و کار قطر به عنوان بزرگترین شریک و رقیب منابع گازی ایران در پارس جنوبی و
دیگر کشورهای صاحب منابع گاز ماند ترکمنستان و روسیه شده است به طوری که کشور کوچک
قطر با عقد قرار دادهای عظیم گاز رسانی به اروپا، آمریکا و چین عملا تا بیست سال آینده
ظرفیت صدرو گاز خود را پر کرده و به یکی از بزرگتری بازیگران انرژی جهان پس از
روسیه تبدیل شده است. این در حالی است که
علیرغم تبلیغات گوشخراش دولت نهم مبنی بر افتتاح فازهای 9 و10 پارس جنوبی بهرهبرداری
از این فازها تکمیل نشده است. به گزارش شانا در دوم اردیبهشت 88 از قول منوچهر
نوذری سکوی اول و دوم فازهای 9 و 10 به تازگی نصب شده و هم اکنون عملیات راه
اندازی سومین سکوی پروژه به
عنوان آخرین سکوی آن در حال انجام است.
عسلویه در تعطیلات
در حالی که عرصههای کارزار بر سر انرژی در گوشه گوشه جهان داغ است و بحران اقتصادی جهان نه تنها از تقاضا برای گاز نکاسته بلکه به دلایلی از جمله ارزانی و پاک بودن نسبت به سایر انرژیها بر تقاضای آن در اروپا و چین و هند افزوده است، سیاستهای اقتصادی و سیاسی غلط داخلی و خارجی دولت نهم از یک سو باعث معطل ماندن فازهای در دست اجرا گردیده و از سوی دیگر باعث فرار سرمایهگذاران خارجی از عسلویه شده است به گونهای که روزانه زیانهای مستقیم و غیر مستقیم هنگفتی از این راه به ایران وارد میشود از جمله:
انتخاب پیمانکاران ناتوان داخلی برای اجرای عملیات اجرایی( فازهای 15 و 16 به پیمانکاری قرارگاه خاتمالانبیاء، فازهای 17 و 18 به پیمانکاری ایدرو دارای تاخیرهای طولانی هستند. فازهای 17 تا 24 علیرغم برنامه هنوز حتی واگذار نشدهاند) باعث گردیده ایران روزانه از تولید 250 میلیون متر مکعب گاز از این فازها محروم شود.
بنا به گفته منوچهر نوذری فازهای 6 و 7 و 8 پارس جنوبی تامین کننده پالایشگاه فازهای 9 و 10 در زمستان سال گذشته بود و کل گاز تولیدی از دو فاز این پروژه به فازهای 9 و 10 اختصاص یافت. این به معنی حاصل نشدن گاز از فازهای 9 و 10 علیرغم افتتاح آنها میباشد.
عدم بهره برداری از خط انتقال 56 اینچ برای انتقال گاز این پروژه برای تزریق به میدان نفتی آغاجاری برای افزایش بهرهبرداری از چاههای قدیمی و آسیب دیده این منطقه.
عدم بهره برداری از ظرفیت تولیدی فازهای 9 و 10. بنا به گفته رئیس دولت نهم در مراسم افتتاح فازهای 9 و 10 پارس جنوبی با بهرهبرداری از این دو فاز روزانه 50 میلیون متر مکعب به تولید گاز ایران افزاوده میشد که در این صورت دیگر نیازی به واردات گاز از ترکمنستان نبود. از سوی دیگر چنانچه بهرهبرداری از فازهای 1 تا 18 به موقع و طبق برنامه انجام میشد اکنون تولید گاز ایران روزانه به حدود 750 میلیون متر مکعب در روز میرسید، که 250 میلیون متر مکعب بیش از تولید کنونی است و میتوانست نه تنها نیازهای داخلی را پوشش دهد بلکه صادرات گاز کشور را افزایش داده و منبع درآمد ارزی جدیدی برای کشور باشد.
تولید بیش از 5 میلیون تن اتان و 5 میلیون تن میعانات گازی در اثر تولید گاز در فازهای 9 و 10 که هنوز حاصل نشده است.
زیان روزانه یک میلیون دلاری و 8/1 میلیارد دلاری در سال در اثر تاخیر در برداشت گاز از پارس جنوبی و عقبافتادگی از قطر. (به علت عقب ماندگیهای ایران در تولید گاز از پارس جنوبی قطر روزانه 7 برابر ایران از این میدان گاز برداشت میکند.)
زیان 150 میلیون دلاری در اثر عدم تولید روزانه 3 هزار تن LPG در فازهای 6، 7 و 8 بنا به گفته منوچهری مدیرعامل پتروپارس. بایستی توجه داشت کشور قطر به تازگی یک کشتی گاز مایع تولیدی خود را به امریکا ارسال کرد.
در اثر رکود فعالیتهای اجرایی در عسلویه از 60 هزار نیروی کار حدود 35 هزار تن بیکار شدهاند با توجه به سرمایهگذاریهای انجام شده برای نیروی انسانی شاغل در پارس جنوبی حدود 2 میلیارد دلار زیان به منطقه وارد آمده است.