برندگان و بازندگان افزایش بهای نفت

منبع: روزنامه شرق

روند صعودی بهای نفت در بازارهای جهانی با توجه به این که نرخ رشد اقتصادی کشورهای مهم جهان روند معمول خود را طی می کند نظر بیشتر کارشناسان نفتی را برای واکاوی علت آن به سمت فرا رسیدن زمستان و زمزمه های تحریم نفتی ایران از سوی آمریکا جلب می کند. 

اما برندگان و بازندگان احتمالی افزایش بهای نفت چه کشورهایی هستند؟ http://www.sharghdaily.ir/fa/Main/Detail/197514

 

در واقع در فضای پرتنش بین المللی که یک طرف آن آمریکا و در سمت دیگر اتحادیه اروپا، روسیه، بیشتر کشورهای عضو اپک، چین، هند و ایران قرار دارند، به سختی می توان برندگان و بازندگان احتمال افزایش بهای نفت صد دلاری را تصور کرد و روابط اقتصادی قدرت های بزرگ را ترسیم کرد. 

آمریکا و نفت شیل 

بی شک آمریکا در صورت افزایش بهای نفت یکی از برندگان آن خواهد بود. زیرا این کشور با برنامه ریزی هایی که از آغاز سده کنونی کرده با دستیابی به فناوری استخراج نفت شیل و افزایش استخراج نفت طیبعی و البته سرمایه گذاری سنگین در تولید انرژی های تجدیدپذیر خود را از واردات نفت بی نیاز کرده است. دولت امریکا در دوره جهش بهای نفت به بالای صد دلار در حالی که خود یکی از وارد کنندگان عمده نفت خام بود، با ایجاد توجیه اقتصادی سرمایه گذاران را به سمت استخراج و توسعه فناوری نفت شیل و انرژی های تجدیدپذیر جلب کرده و زمینه های جایگزینی نفت شیل با نفت وارداتی را فراهم کرد. کاهش قیمت نفت در صورتی که زمینه رشد بهتر اقتصادی چین و هند رقبای اقتصادی و تجاری آمریکا را فراهم می کرد باعث شد تا تولید نفت شیل توجیه اقتصادی خود را از دست داده و سرمایه های کلان این بخش بی استفاده بمانند. از سوی دیگر اگرچه افزایش بهای نفت به زیان چین و هند تمام خواهد شد می تواند قدرت چانه زنی روسیه به عنوان یکی از بزرگ ترین صادرکنندگان نفت خام و گاز را در برابر اروپا بالا ببرد.که این برای امریکا چندان رضایت بخش نیست.

روسیه و (نورد استریم2)

اقتصاد روسیه که در سال های اخیر در اثر تحریم های اتحادیه اروپا و آمریکا و همچنین کاهش ناگهانی بهای نفت به شدت اسیب دیده بود یکی از برندگان اصلی افزایش بهای نفت خواهد بود. احداث خط لوله  (نورد استریم2 )که با مخالفت های شدید آمریکا تا حد تحریم شرکت های اروپایی شرکت کننده در این پروژه عظیم رو به رو بوده اینک با خیال راحت تری از سوی روسیه و اروپا به پیش خواهد رفت. این خط لوله با دور زدن اکراین و لهستان که این سال ها در اردوگاه آمریکا علیه روسیه سنگر بسته بودند مستقیما گاز روسیه را به آلمان و اتریش و سایر کشورهای اروپای غربی خواهد رساند. دسترسی کشورهای اروپای غربی به گاز روسیه که می تواند در مسیر بهبود رشد و توسعه اقتصادی این کشورها نقش به سزایی را بازی کند همواره مورد مخالفت شدید کلیه دولت های آمریکا از ریگان تا ترامپ بوده است. 

همچنین روسیه که در سال های اخیر با کاهش بهای نفت از یک سو و تحریم های غرب علیه این کشور دچار مشکل های افتصادی شده بود می تواند با درآمدهای نفت و گاز بر مشکلات اقتصادی خود غلبه کرده با تکیه بر تامین انرژی کشورهای غربی عضو اتحادیه اروپا قدرت چانه زنی خود را در اختلافات بر سر سوریه، اکراین و همکاری با ایران بالا برده و اردوغان را به خود نزدیک تر کند. فراموش نکنیم در سردترین فصل روابط سیاسی و اقتصادی روسیه و ترکیه پس از هدف قراردادن هواپیمای نظامی روسیه توسط ارتش ترکیه، روسیه با پیش کشیدن این موضوع که ترکیه می تواند تبدیل به هاب گازی منطقه باشد عملا ترکیه را از غرب و حمایت از داعش جدا کرد و بایستی گفت روند نزدیکی این دو کشور از همان دوران آغاز شد. 

چین و هند و مشکلات پایان ناپذیر تامین انرژی

اگرچه چین براساس شاخص انرژی تجدید پذیر (RECAI)به عنوان بهترین مکان برای سرمایه گذاری در زمینه انرزی های تجدید پذیر در تابستان امسال از میان 40 کشور جهان معرفی شد(چین نخستین کشور و هند چهارمین کشور در این رتبه بندی هستند)  اما این کشور هنوز عمده نیازهای انرژی خود را از نفت و گاز تامین می کند. چین و هند با سرمایه گذاری های عظیم در تولید انرژی های تجدید پذیر میلیاردها دلار در تولید و استخراج نفت در کشورهای نفت خیز سرمایه گذاری نیز کرده اند اما با افرایش بهای نفت صنایع این دو کشور با مشکل هایی رو به رو خواهند شد که ممکن است در کاهش رشد اقتصادی آن ها تاثیر منفی داشته باشد ولی باید با احتیاط با این موضوع برخورد داشت. اما مشکل دیگر این دو کشور یعنی چین و هند در تحریم آتی نفتی ایران توسط آمریکاست که از هم اکنون این دو کشور زیر فشار شدید آمریکا برای قطع خرید نفت از ایران هستند. این موضوع می تواند مشکل نفتی این دو کشور را مضاعف کند زیرا هنوز این دو کشور هیچ تامین کننده مطمینی برای نیازهای نفتی خود نیافته اند.

عربستان با دمش گردو می شکند

گران شدن نفت و خارج شدن ایران از گردونه نفت و انرژی جهان می تواند بیشتر از هر کشوری به سود عربستان تمام شود. ایران در دو سال گذشته با عرضه نفت سبک و ارزان توانست بازار چین و هند را از دست عربستان بیرون اورده و خود به تامین کننده نفت سبک اقتصادهای نوظهور تبدیل شود.  اکنون با تحریم ایران و بالا رفتن بهای نفت شرکت نفت ارامکو می تواند بازار این دو اقتصاد نوظهور و کره جنوبی و ژاپن را آن خود کرده و در کنار روسیه بازار نفت را قبضه کند و دلارهای نفتی فراوانی را به جیب بزند.