شاخص فلاکت در جهان و ایران
فریبرز مسعودی
برپایه آخرین گزارش فهرست رتبهبندی کشورها بر اساس شاخص فلاکت توسط موسسه کاتو کشورهای دنیا وضع مناسبی ندارند و ایران در این رتبه بندی جایگاه نهم را در میان مفلوک ترین کشورهای دنیا به دست آورده است. اگرچه این شاخص در همه حال و برای همه اقتصادها نمی تواند فرمول صد در صد مناسبی باشد اما با توجه به تاثیرگذاری نرخ تورم ، بیکاری و نرخ بهره در اندازه گیری این شاخص هنوز یکی از معقول ترین شاخص ها برای اندازه گیری فقر و بدبختی در کشورهای جهان است. عدد این شاخص برای هر کشور از مجموع نرخ بیکاری، نرخ تورم و نرخ بهره وامها منهای درصد تغییر سرانه تولید ناخالص داخلی بهدست میآید. در نتیجه هر چه عدد این شاخص بزرگتر باشد، میزان «فلاکت» آن کشور بالاتر است.
در گزارش سال 2016 این موسسه کشور ونزوئلا برای دومین سال پیاپی با شاخص فلاکت 4/ 573 بهعنوان مفلوکترین کشور جهان معرفی شده و آرژانتین با فاصله زیاد و شاخص فلاکت 8/ 83 در جایگاه دوم جهان جای گرفته در صورتی که سال گذشته رتبه این کشور چهارم بود. این آمار نشان می دهد اوضاع این کشور رو به وخامت است . از دید موسسه کاتو عامل عمده موثر در شاخص فلاکت این دو کشور تورم یا به عبارتی قیمتهای مصرفکننده است. سومین کشور در این رتبه بندی همچون سال گذشته برزیل با شاخص فلاکت 75 است که عامل عمده آن نرخ بهره وام آن عنوان شده است.
آفریقای جنوبی با شاخص فلاکت 9/ 44 در جایگاه چهارم با عامل عمده بیکاری ، مصر با شاخص فلاکت 9/ 43 با عامل عمده تورم، اوکراین با شاخص فلاکت 36 با عامل عمده نرخ بهره وام، آذربایجان با شاخص فلاکت 9/ 35 با عامل عمده تورم و ترکیه با شاخص فلاکت 7/ 30 و باعامل عمده نرخ بهره وام به ترتیب پنجمین تا هشتمین کشور مفلوک جهان هستند.
ایران در قعر فلاکت
پس از ترکیه ایران با دو پله صعود با شاخص فلاکت 3/ 29 در جایگاه نهم قرار دارد که عمده فزاینده شاخص فلاکت ایران نرخ بهره وامها شناسایی شده است . فساد اداری و ناشایستگی مدیران نیز از عامل های عمده فلاکت در ایران است.
جایگاه همسایگان ایران در فهرست فلاکت
آذربایجان و ترکیه به ترتیب در رتبههای هفتم و هشتم در وضعیتی بدتر از ایران در این فهرست فقر و فلاکت دارند، اما دیگر همسایگان ما از جایگاههای بهتری برخوردارند. روسیه با شاخص فلاکت 4/ 27 و عامل عمده نرخ بهره وام، رتبه دوازدهم جهان را بهخود اختصاص داده است و این در شرایطی است که در گزارش سال گذشته حتی جزو 15 کشور انتهایی فهرست هم نبود. قزاقستان با شاخص فلاکت 1/ 24 و عامل عمده نرخ بهره وام در رتبه چهاردهم و عربستان سعودی با شاخص فلاکت 23 و عامل عمده بیکاری، در جایگاه پانزدهم فهرست شاخص فلاکت جای گرفتهاند. پاکستان با شاخص فلاکت 4/ 14 و عامل عمده نرخ بهره وام در جایگاه بیست و چهارمین کشور مفلوک جهان جای دارد.
بهترین های جدول
ژاپن با شاخص فلاکت پایین 4/ 0 در جایگاه 59 کشورهای مورد بررسی است که این به دلیل نرخ تورم منفی این کشور است.در این مورد این نرخ نمی تواند نشان دهنده واقعیت نرخ رشد بسیار پایین اقتصاد ژاپن باشد. پس از ژاپن، چین بهترین وضعیت را در این فهرست دارد و شاخص فلاکت آن 5/ 4 است که عامل عمده آن رشد سرانه تولید ناخالص داخلیاش با نرخ 3/ 6 درصد است.
آمریکا با شاخص فلاکت 4/ 9 در جایگاه 39 از 59 کشور قرار دارد که عامل عمده آن نرخ بیکاری این اقتصاد بزرگ عنوان شده است.
منبع:http://vaghayedaily.ir/fa/News/63282
ranidevelopment@